بعد از ورشکسته شدن تاجر، در جریان پروسه تصفیه طلبکاران ممکن است به تاجر ارفاق کنند و یا به عبارت دیگر به او شانس دوباره‌ای بدهند. یعنی به او اجازه بدهند که تجارت خودش را ادامه دهد تا از طریق آن تجارت بتواند بدهی طلبکاران را به ایشان پرداخت کند. نکته حائز اهمیت این است که طلبکاران زمانی اقدام به انجام چنین کاری می‌کنند که به شخص تاجر اعتماد داشته باشند. همچنین این احتمال را نیز در نظر می‌گیرند که در جریان پروسه تصفیه نتوانند به تمام پول خود دست پیدا کنند به همین خاطر است که اقدام به انعقاد قرارداد ارفاقی با وی می‌کنند. در ادامه به بررسی ویژگی‌های این قرارداد و وضعیت موافقان و مخالفان آن می‌پردازیم.

منبع : قرارداد ارفاقی

ویژگی‌های قرارداد‌ ارفاقی

هر قراردادی که منعقد می‌شود بالطبع ویژگی‌هایی را نیز داراست. در خصوص قرارداد‌ ارفاقی باید به یک سری نکات اشاره کنیم که از جمله ویژگی‌های مهم این قرارداد به حساب می‌آیند. به عنوان مثال می‌توان از اختیاری بودن این قرارداد آغاز کرد. به عبارت دیگر طلبکاران این اختیار را دارند که در جریان پروسه تصفیه همانطور که پیشتر بیان شد اقدام به انعقاد قرارداد ارفاقی کنند. یعنی هیچ اجباری در این خصوص بر آن‌ها وارد نمی‌شود.

همچنین لازم به ذکر است که قرارداد‌ ارفاقی یک قرارداد دو جانبه است. یعنی هر دو، هم طلبکار و هم تاجر باید موافق انعقاد قرارداد‌ ارفاقی باشند. قرارداد‌ ارفاقی در گروه عقود جمعی قرار می‌گیرد. یعنی عقودی که با اکثریت آرا منعقد می‌شود و نسبت به تمام طرفین لازم‌الاجرا می‌باشد. شاید برای شما در خصوص تعداد این اکثریت ابهاماتی وجود داشته باشد. در این خصوص باید بیان کنیم که اگر طلبکارانی که سه چهارم طلب را دارند با انعقاد قرارداد‌ ارفاقی موافقت داشته باشند و همچنین تاجر نیز موافق انعقاد چنین قراردادی باشد در این صورت است که قرارداد‌ ارفاقی منعقد می‌شود. باید توجه کنیم که تعداد طلبکاران ملاک نیست بلکه سه چهارم کل مبلغ بدهی ملاک است.

وضعیت مخالفان انعقاد قرارداد ارفاقی

همان‌طور که پیشتر اشاره شد اکثریت سه چهارم طلبکاران باید موافق انعقاد قرارداد ارفاقی باشند تا قرارداد مزبور منعقد شود. باید توجه کنیم که ممکن است یک چهارم از طلبکاران یا کمتر مخالف انعقاد قرارداد ارفاقی باشند. این یک چهارم ۱۰ روز مهلت دارند که به سه چهارم موافقین ملحق شوند. در غیر این صورت از نظر شخص قانون گذار اثر قرارداد ارفاقی نسبت به مخالفین و موافقین آن متفاوت است. به عبارت دیگر کسانی که مخالف هستند به نحوی با آن‌ها رفتار می‌شود که گویا پروسه تصفیه به هیچ وجه متوقف نشده است.

در واقع مخالفین هر میزانی را که در حال حاضر به ایشان تعلق می‌گیرد دریافت می‌نمایند. سپس قرارداد ارفاقی تمام و کمال اجرا می‌شود و بعد از اجرای کامل قرارداد‌ ارفاقی می‌توانند سراغ مابقی طلبشان را بگیرند. پس مشاهده می‌کنیم که با تاخیر به طلبشان می‌رسند.

وضعیت موافقین انعقاد قرارداد ارفاقی

در ابتدا باید بیان کنیم که پرداخت طلب موافقان انعقاد قرارداد‌ ارفاقی طبق قرارداد‌ ‌ارفاقی صورت خواهد گرفت. به عنوان مثال ممکن است مفاد قرارداد به‌گونه‌ای باشد که بیان شده باشد ماهی فلان مقدار پرداخت می‌شود یا این که بعد از گذشت فلان ماه کل پول پرداخت می‌شود. باید توجه کنیم که تا زمانی‌که قرارداد‌ ارفاقی اجرا نشده است به عبارت دیگر تا زمانی که پول پرداخت نشده است گروهی که مخالف انعقاد قرارداد‌ ارفاقی بودند حق مطالبه مبلغ جداگانه‌ای را ندارند بلکه در اینجا موافقین قرارداد‌ ارفاقی اولویت دارند. ممکن است آن‌ها به کل پول خود برسند و همچنین این امکان وجود دارد که تاجر دوباره ورشکسته شود که در این صورت این ورشکستگی ورشکستگی ثانویه نامیده می‌شود.

بدیهی است موافقین در صورتی از مزایای قرارداد‌ ارفاقی بهره‌مند خواهند شد که موافق صرف باقی نمانند و اقدام به انعقاد قرارداد نمایند. چراکه در طی مذاکرات قرارداد‌ ارفاقی ممکن است شرایطی پیش آید که مورد قبول طرفین نباشد فلذا وارد قرارداد نشوند. پس آنچه که مهم است توافق طلبکاران موافق بر سر مفاد قرارداد‌ ارفاقی است تا این توافق منجر به قرارداد شود.

قرارداد ارفاقی چگونه از بین می‌رود ؟

در صورتی که طلبکاران مخالفتی داشته باشند یک هفته مهلت اعتراض دارند و موضوع این اعتراض هم عدم رعایت تشریفات می‌باشد. همچنین قرارداد‌‌ ارفاقی ممکن است باطل شود آن هم در دو حالت. حالت اول اینکه تاجر به ورشکستگی به تقلب محکوم شود و حالت دوم این که این امکان وجود دارد که قرارداد‌ ارفاقی فسخ شود. برای مثال در خصوص قرارداد ارفاقی می‌توان موارد ذیل را نام برد: تاجر به مفاد قرارداد عمل نکرده باشد، طلبکاران قرارداد‌ ارفاقی را فصل کرده باشند و همان‌طور که به آن اشاره شد تاجر مجدداً ورشکسته شود که به این ورشکستگی ورشکستگی ثانویه می‌گویند در صورت بروز چنین مواردی پروسه تصفیه آغاز می‌شود.

توصیه می‌کنیم مقاله ورشکستگی به تقصیر را مطالعه نمایید.

توصیه می‌کنیم مقاله اجرای حکم ورشکستگی را مطالعه نمایید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص قرارداد‌ ارفاقی، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون قرارداد‌ ارفاقی پاسخ دهند.